CỨU SỐNG MẸ CON SẢN PHỤ 28 TUỔI TIỀN SẢN GIẬT NGUY KỊCH
Một trường hợp sản phụ tiền sản giật nặng biến chứng xuất huyết não với nguy cơ tử vong cao cả mẹ lẫn con đã được cứu sống nhờ phối hợp giữa 2 bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ và Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ.
Vào lúc 02 giờ sáng ngày 04/6/2021, khoa Cấp cứu bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ tiếp nhận bệnh nhân H. T. N. V, sinh năm 1993, địa chỉ: Phụng Hiệp – Hậu Giang với tình trạng mất ngôn ngữ, huyết áp rất cao (240/100mmHg), liệt ½ người phải, thai 34 tuần. Cách nhập viện 1 giờ, bệnh nhân đột ngột than đau bụng, nôn ói, vã mồ hôi, méo miệng, yếu nửa người được người nhà đưa thẳng đến BV ĐKTƯ CT cấp cứu, tiền sử có khám thai định kỳ. Các bác sĩ khoa Cấp cứu nhanh chóng kiểm soát huyết áp bằng thuốc hạ áp đường tĩnh mạch.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính sọ não ghi nhận bệnh nhân bị xuất huyết não vùng nhân xám trung ương thái dương-trán (T).
Bệnh nhân được chẩn đoán: thai con so 34 tuần chưa chuyển dạ, tiền sản giật nặng biến chứng xuất huyết não.
Nhận thấy tình trạng mẹ và bé rất nguy kịch, sản phụ có thể diễn tiến nặng bất kỳ lúc nào, hội chẩn nhiều chuyên khoa thống nhất phẫu thuật cấp cứu bảo tồn tính mạng mẹ, lấy thai do Bs.CK2 Phong Thị Thanh Xuân – khoa Phụ Sản, Bs.CK2 Trần Huỳnh Đào – Trưởng khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức thực hiện, sau 30 phút bé trai nặng 1.600gram được đón thành công, và bé nhanh chóng được chuyển Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ điều trị chuyên khoa. Ngay sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển đến khu hậu phẫu khoa Phẫu thuật – Gây mê hồi sức và khoa Đột quỵ để hồi sức nội khoa tích cực.
Ths.Bs Ông Huy Thanh - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ cho biết:
Ngày 04/6/2021 bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ có tiếp nhận từ bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ một trường hợp bệnh sơ sinh đặc biệt. Là con của một sản phụ 28 tuổi, tiền sản giật nặng/xuất huyết não gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai. BVNĐCT đã sẵn sàng chuẩn bị và tiếp nhận một bệnh nhi sơ sinh non tháng, 34 tuần thai, cân nặng 1.600grs vào điều trị tại khoa Sơ sinh, ghi nhận ban đầu bệnh nhi tại khoa Sơ sinh: bé hồng/ thở oxy, thở co lõm nhẹ, SpO2 98%, tự thở. Các bác sĩ tại khoa Sơ sinh tiến hành chăm sóc ban đầu và hồi sức cho bé.
Hiện tại bé tự thở tốt, tổng trạng ổn định, các rối loạn ban đầu đã được điều chỉnh. Các bác sĩ khoa Sơ sinh đang tập cho ăn dần qua ống thông dạ dày. Khi bé bú được tốt và đủ theo nhu cầu sẽ có thể cho gia đình chăm sóc.
Tình trạng hiện tại của sản phụ: bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, vết mổ khô, đang được tiếp tục điều trị tại khoa Đột quỵ.
Theo Ths.Bs Nguyễn Hữu Thời - Phó khoa phụ trách khoa Phụ Sản BV ĐKTWCT: Tiền sản giật - sản giật (TSG - SG) là rối loạn chức năng đa cơ quan liên quan đến thai nghén, chiếm tỷ lệ khoảng 2 - 10% trong toàn bộ thai kỳ. Trong 2 thập kỷ qua, tỷ lệ TSG đã tăng khoảng 25%, đặc biệt là nhóm TSG sớm.
Tiền sản giật là bệnh lý có nhiều biến chứng đối với cả mẹ và thai nhi, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ, tử vong chu sinh trên toàn thế giới. Tỷ lệ tử vong mẹ liên quan đến tăng huyết áp trong thai kỳ nói chung và TSG chiếm khoảng 14%, đứng hàng thứ 2 sau băng huyết.
TSG là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong chu sinh do sinh non (15 – 67%), thai chậm phát triển trong tử cung (10 – 25%), các tổn thương thần kinh do thiếu oxy (< 1%), tử vong chu sinh (1 – 2%) và thai chết trong tử cung. Những biến chứng này tăng lên trong những trường hợp TSG nặng, TSG sớm, có biến chứng SG và hội chứng HELLP.
Bên cạnh đó, ảnh hưởng của TSG - SG còn kéo dài sau sinh, liên quan đến các lần sinh tiếp theo và là yếu tố nguy cơ của các bệnh lý tim mạch về sau.
Biện pháp tốt nhất để ngừa tiền sản giật nặng và biến chứng là theo dõi thai kỳ chặt chẽ, kết hợp với tìm hiểu tiền căn của người mẹ và điều trị tốt các bệnh lý kèm theo nếu có như: đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh lý mạch máu cùng với đó là nâng cao chất lượng cuộc sống và dinh dưỡng đầy đủ trong khi mang thai.
Mỗi sản phụ cần có kiến thức để theo dõi, phát hiện sớm dấu hiệu TSG - SG nặng qua thay đổi huyết áp, bất thường khi có sự xuất hiện đạm trong nước tiểu để có kế hoạch điều trị tốt ngay từ đầu.
